Description: Raaz
یا: چرا داستانهای مقاومت در برابر ظلم و ستم را دوست داریم؟
چرا «غمنومهی فریدون» را دوست داریم؟ منظورم البته فرای ارزشهای هنری اثر، مثل شعر و موسیقی و نمایش و صداپیشگیست. فرای جنبههای زیباییشناختی اثر، محبوبیت «غمنومهی فریدون» از کجا میآید؟ آیا پیام داستان — مقاومت دربرابر ظلم تا پای جان — «غمنومه» را دوستداشتنی کرده؟ شاید... ولی شاید، دلیل دیگری هم وجود داشته باشد؛ دلیلی سراپا متفاوت که ممکن است محبوبیت داستان را شرح دهد — دلیلی که ما شنوندگان و مخاطبان تمایلی به اقرارش نداریم.
اگر «غمنومهی فریدون» را با دقّت گوش کنیم، میبینیم که هرچند قصّه دربارهی روستاییهای معصوم و مظلوم و ستمدیده است، داستان ناخودآگاه خوی سرکوبگر همان آدمهای بظاهر سرکوبشده را هم نمایان میسازد. آیا ممکن است که ما مخاطبان داستان، در لایهای دیگر— در لایهای ناخودآگاه — با سرکوبگران کوچکی که در ذهن و جان روستاییهای ستمدیدهی آزادیخواه خانه کردهاند، احساس نزدیکی میکنیم و برای همین از داستان خوشمان میآید؟ به بیان دیگر، آیا ممکن است ما طرفدار مظلومِ قضیه باشیم نه علیرغم رفتارها و عادتهای سرکوبگران